Μετά από πολύ καιρό, γράφω και αυτό το κειμενάκι που παρουσιάζει συνοπτικά την οπτική που υιοθετώ για την ψυχοθεραπεία/συμβουλευτική…
Η ιστοσελίδα μου, όπως είδατε, ονομάζεται “Δια/των/Λόγων”. Την ονόμασα έτσι, γιατί ο Λόγος – με την έννοια του Discourse, του κοινωνικοπολιτιστικού αποθέματος (και συστήματος) γλωσσικών νοημάτων, εκφορών και σημείων – είναι βασικό χαρακτηριστικό της προοπτικής μου στην ψυχοθεραπευτική πρακτική.
άλλες βασικές αρχές είναι:
- Θεραπευτική Σχέση: Μέσα στη σχέση της θεραπείας υπάρχει αυθεντικότητα, προσοχή στο “εδώ και τώρα”, δημιουργία από κοινού ενός χώρου, συναισθηματικού και χρονικού, αναστοχασμού και επικοινωνίας, όπου η φωνή του πελάτη είναι ισότιμη, μέσα σε συνθήκες ανθρώπινης / φιλικής συν-ομιλίας, με ενσυναίσθηση & γέλιο, με στόχο τη συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη.
- Χορός: Η θεραπευτική επικοινωνία είναι σαν χορός, όπου υπάρχει σεβασμός στα όρια – επαγγελματικά – διαπροσωπικά, αλλά κυρίως στο ρυθμό του πελάτη και στο “χώρο” που κινείται.
- Σχέσεις: Στη θεραπεία δίνω σημασία στις σχέσεις μέσα στις οποίες εντάσσεται ο άνθρωπος, τα συστήματα (οικογένεια, φίλοι, εργασία, εκπαίδευση, γειτονιά, κοινότητα), το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο προέλευσης του πελάτη, την κουλτούρα και τους οικογενειακούς μύθους μέσα στους οποίους ζει.
- Δια-Λογος: Αναλυτική εστίαση στα συστήματα λόγου, τις αφηγήσεις, τη γλώσσα που χρησιμοποιείται μέσα στη ψυχοθεραπευτική συζήτηση. Δια/του/Λόγου (discursively) γίνεται ουσιαστικά η ανθρώπινη επικοινωνία, η συμβουλευτική, η ενδυνάμωση, η θεραπεία. Όμως ο Λόγος δεν είναι ένας – ούτε με την φιλοσοφική έννοια της ανθρώπινης Ratio (λογικής), ούτε με την επικοινωνιακή έννοια – αλλά πολλοί μέσα στην κοινωνία, Λόγοι που αντιπαρατίθενται, διαλέγονται, αλληλοσυμπληρώνονται και συντίθενται μέσα και στο μυαλό των ανθρώπων, επηρεάζουν τις σκέψεις, τις πράξεις τους και τις ψυχολογικές καταστάσεις που βιώνουν. Οι Λόγοι, οι διάλογοι, οι αφηγήσεις (narratives) και οι ανθρώπινες φωνές δομούνται – κατασκευάζονται – μέσα στην κοινωνία, αλλά κυρίως μέσα στα συστήματα επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης, εντός των οποίων έχουν θέσεις υποκειμένου οι άνθρωποι.
- Κριτική: “αποδόμηση” μέσα στη συζήτηση των συμπτωμάτων και των προηγούμενων διαγνώσεων και θεραπευτική επικέντρωση στις εμπειρίες και στον ψυχικό πόνο του κάθε πελάτη χωριστά, στο τι σημαίνει για τον κάθε άνθρωπο/οικογένεια που επιλέγει να απευθυνθεί σε μένα.
- Εσωτερική Δύναμη (potentia): Σύμφωνα και με τα διδάγματα της συστημικής θεωρίας, “ο πελάτης είναι ο ειδικός” για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζεται ως πρόσωπο, ονομάζεται “πελάτης” (που έχει την επιλογή που θα απευθυνθεί και τη δυνατότητα απόφασης αν του ταιριάζει η θεραπεία), όχι “περιστατικό” ή “ασθενής”. Προσπαθούμε στη θεραπευτική αλληλεπίδραση να φωτίσουμε τις εναλλακτικές προοπτικές – ιστορίες & επιλογες που έχει, τις λύσεις που έχει ήδη βρει ή γνωρίζει και έχει δοκιμάσει επιτυχώς στη ζωή του.
- Συν-Εργασία: Από κοινού δημιουργούμε νέες προτάσεις, λύσεις, προοπτικές θέασης του κόσμου, ερμηνείες, απορρίπτοντας το ρόλο του ειδικού/ψυχολόγου που υπαγορεύει τρόπους ζωής.
- Κοινωνική Δικαιοσύνη: ο κάθε άνθρωπος θεωρείται κύτταρο του οικολογικού περιβάλλοντος & της κοινωνίας. Γίνεται προσπάθεια η θεραπευτική πρακτική να είναι ευαίσθητη απέναντι στη σεξουαλική, την πολιτισμική και κοινωνική διαφορετικότητα, δίνοντας έμφαση στη συνειδητοποίηση της άνισης κατανομής της εξουσίας στην κοινωνία και πως αυτή επηρεάζει τη ζωή των πελατών.