Μη-Βίαιη αντίσταση: εκπαίδευση των γονιών

Τα ακόλουθα είναι μια σύντομη εισαγωγή στη Μη-Βίαιη Αντίσταση, μια ψυχο-εκπαιδευτική στρατηγική για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης, που αφορά εδώ την εκπαίδευση των γονιών από “ειδικούς”. Αποτελούν μετάφραση/προσαρμογή από το άρθρο: “Parent Training in Nonviolent Resistance for Adult Entitled Dependence”.

Η μη-βίαιη αντίσταση είναι μια μέθοδος που ξεκίνησε από τα ειρηνιστικά κινήματα και την πολιτική ανυπακοή (χωρίς βία) και διάφοροι θεωρητικοί παγκοσμίως πρότείνουν ότι θα μπορούσε να είναι και ψυχοθεραπευτικά χρήσιμη. Ένας από τους κύριους θεωρητικούς της είναι ο Haim Omer. Η εκπαίδευση των γονέων στη Μη-Βίαιη Αντίσταση έχει περιγραφεί στο Omer (2004) και συνοπτικά περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

1. Εστίαση στην αντίσταση παρά στον έλεγχο

Ο ρόλος των γονιών είναι να αντιστέκονται χωρίς βία σε αρνητικά συμπεριφορικά πρότυπα· ωστόσο, δεν μπορούν να υπαγορεύουν στον ενήλικο τι να κάνει με τη ζωή του. Η αποδοχή των περιορισμών όσον αφορά τη δυνατότητα ελέγχου κάποιου και η εστίαση σε αυτά τα πράγματα που τίθενται στη σφαίρα επιρροής είναι η αφετηρία για όλους τους μη-βίαιους αγώνες.

Η εκπαίδευση των γονιών στη Μη-Βίαιη Αντίσταση περιλαμβάνει ένα εύρος τεχνικών αντίστασης όπως:

• Εκφορά μιας τυπικής ανακοίνωσης που διακηρύσσει την πρόθεση αντίστασης σε απαράδεκτες συμπεριφορές.

• Εκτέλεση από τους γονείς πρακτικών “sit-ins” (διαμαρτυρία μέσω της ακίνητης στάσης οκλαδόν, καταλαμβάνοντας ένα χώρο), μέσω των οποίων οι γονείς μπορούν να εκφράσουν την δέσμευσή τους στην αλλαγή και την απογοήτευσή τους με τις τρέχουσες συνθήκες.

• Τεκμηρίωση των βίαιων ή επιθετικών επεισοδίων και δημοσιοποίησή τους σε υποστηρικτές

• Άρνηση εξυπηρετήσεων και συστηματικός σχεδιασμός μιας αποφασισμένης μη-βίαιης απάντησης στις απειλές και τη βία.

  
  

 2. Εκπαίδευση ενάντια στην κλιμάκωση

Οι γονείς μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα δικά τους μοτίβα κλιμάκωσης και μαθαίνουν τρόπους να τα αντιμετωπίζουν. Οι στρατηγικές αντι-κλιμάκωσης περιλαμβάνουν:

• την αρχή της καθυστερημένης απόκρισης σε αρνητικές συμπεριφορές (όπως περιγράφεται στην φράση: «στη βράση κολλάει το σίδερο!»)·

• αποφυγή μιας στάσης που προσανατολίζεται στην κυριαρχία (που συμπυκνώνεται στη φράση: «δεν χρειάζεται να νικήσεις, αλλά μόνο να επιμείνεις»)

• Αποφυγή καυγάδων και «αλληλεπιδράσεων πινγκ-πονγκ»

• Απελευθέρωση από τον καταναγκασμό ανταπόδοσης και ανάπτυξη του αυτό-ελέγχου ως σημάδι δύναμης.

Οι γονείς ενθαρρύνονται επίσης να κάνουν μονομερείς χειρονομίες συμφιλίωσης, που χρησιμεύουν για να υπενθυμίζουν και στους γονείς και στο ενήλικο παιδί ότι τα βήματα είναι «για εκείνον» όσο και «προς εκείνον». Απλές αντιπροσωπευτικές εκφράσεις όπως αυτές που αναφέρονται παραπάνω είναι μέρος του διαλόγου της Μη-Βίαιης Αντίστασης και μπορούν να βοηθήσουν τους γονείς να πάρουν μια ιδέα κατά τρόπο που να μπορούν να ανακτήσουν και να χρησιμοποιήσουν ακόμα και όταν είναι υπό πίεση.

 3. Δημιουργώντας ένα δίκτυο υποστήριξης

Ο αγώνας για τη δημόσια υποστήριξη είναι βασικός σε όλες τις εκφράσεις της Μη-Βίαιης Αντίστασης και στην οικογένεια και στην κοινωνική σφαίρα. Ζητείται από τους γονείς να δημιουργήσουν μια ευρεία λίστα πιθανών υποστηρικτών που να περιλαμβάνει την οικογένεια, φίλους/ες, γνωριμίες, και κάθε πρόσωπο που μπορεί να νιώθουν ότι θα μπορούσε δυνητικά να είναι πρόθυμο να συμμετάσχει ακόμα και σε μικρό βαθμό. Αυτά τα πρόσωπα στη συνέχεια καλούνται, η κατάσταση εξηγείται, και μια πρόσκληση εκτείνεται για να συναντηθούν με το θεραπευτή για να μάθουν για τη Μη-Βίαιη Αντίσταση και για να εκφράσουν τις όποιες ιδέες τους.

Βιβλιογραφία:

Omer, H. (2004). Nonviolent resistance: A new approach to violent and self-destructive children. New York: Cambridge University Press.

 “Parent Training in Nonviolent Resistance for Adult Entitled Dependence”, των ELI LEBOWITZ, DAN DOLBERGER, EFI NORTOV, HAIM OMER, Family Process, vol 51: pp90–106, 2012.ν